De naam zegt het al: bij een dwarsfluit wordt er dwars op de lippen geblazen. Bij het spelen houd je het instrument naar rechts.
De dwarsfluit bestaat uit een smalle, rechte buis met drie onderdelen. Voor mooie tonen, houd je de tanden van elkaar en bedek je het gaatje in het kopstuk voor maximaal tweederde deel. Een rechte houding is bij het spelen ook belangrijk.
Hoewel een moderne dwarsfluit van metaal is gemaakt, behoort hij tot de houten blaasinstrumenten. Tot in het begin van de negentiende eeuw was hij ook van hout. Toen werd het instrument overigens traverso genoemd, wat in het Italiaans dwars betekend.
De dwarsfluitlessen worden in Franeker en Harlingen verzorgd door Gonny Roelofsen.